vrijdag 30 januari 2009

ijs op de ramen


Den Spyeghel der Salicheyt van Elckerlijc

Hoe dat elckerlijc mensche wert ghedacht Gode rekeninghe te doen

Toegeschreven aan:Petrus Dorlandus (1454-1507)

Hier beghint een schoon boecxken, ghemaect in den maniere van eenen speele ofte esbatemente op elckerlijc mensche, ende indem eersten spreect God almachtig aldus:

God
Ick sie boven uut mijn throne
Dat al dat is int smenschen persone,
Leeft uut vresen, onbekent.
Oec sie ic tvolc also verblent
In sonden, si en kennen mi niet voer God.
Opten aertschen scat sijn si versot.
Dien hebben si voer Gode vercoren,
Ende mi vergheten, die hier te voren
Die doot hebben geleden doer tsmenschen profijt.
Och hovaerdie, ghiericheyt ende nijt,
Metten zeven dootsonden vermoghen,
Hoe sidi ter werelt nu voert ghetoghen!
Want mits den zeven dootsonden gemeen
Es op ghedaen, des ick in ween
Ben seker met alder hemelscher scaren.
Dye zeven duechden, dye machtich waren,
Sijn alle verdreven ende verjaecht;
Want donnosel heeft mij seer gheclaecht,
Elckerlijc leeft nu buyten sorghen;
Nochtan en weten si ghenen morghen,
Ick sie wel: hoe ic tvolc meer spare,
Hoet meer arghert van jare te jare.
Al dat op wast arghert voert.
Daer om wil ic nu, als behoert,
Rekenninghe van Elckerlijc ontfaen.
Want liet ic dye werelt dus langhe staen
In desen leven, in deser tempeesten,
Tvolck souden werden argher dan beesten,
Ende souden noch deen den anderen eten,
Mijn pure ghelove is al vergheten,
Dat ic hem selve gheboot te houden;
Het cranct, het dwijnt, het staet te couden,
Daer ic so minlijc om sterf die doot,
Ontsculdich, onder bedwanc oft noot,
Om dat ick hoepte, dat si bi desen
Mijnder eewigher gloriën ghebrukich souden wesen,
Daer ickse seer toe hadde vercoren.
Nu vinde ick dattet als is verloren
Dat icse so costelic hadde ghemeent.
Hoe menich goet ic hem vry heb verleent
Uut mijnder ontfermherticheydens tresoor,
Dat hem recht toe hoort; nochtans sijnse soe door
Ende verblent int aertse goet,
Als dat justicie wercken moet
Aen Elckerlijc, die leeft zo onvervaert.
Daer sidi, mijn Doot, die niemant en spaert!
Coemt hier! hoort wat ic u sal vermonden
DIE DOOT
Tuwen beveele in allen stonden,
Almachtich God! Segt u beheet.

GOD SPREECT
Gaet hene tot Elckerlijc ghereet,
Ende segt hem van mijnen twegen saen,
Dat hi een pelgrimagie moet gaen
Die niemant ter werelt en mach verbi,
Ende dat hi rekeninghe come doen mi
Sonder vertrec; dat mijn gebot.

DIE DOOT
Het wert ghedaen, almachtich God.
Ick wil ter werelt gaen regneren.
Oeck sal ic rasschelijc, sonder cesseren,
Tot Elckerlijc gaen; hi leeft so beestelic
Buten Gods vreese ende alte vleeselick.
Voer God aenbidt hi deertse goet,
Daer hy deeuwighe vreuchde om derven moet.
Daer wil ic tot hem gaen met snellen keere.

zo klinkt het begin!
mmm ... oh schoonheid